EVCİLER İMAM HATİP ORTAOKULU MÜDÜRLÜĞÜ

 

         ÖGEP ARALIK AYI ETKİNLİK RAPORU

 

 

 

FAALİYET KONUSU: Milli Eğitim Bakanlığı mesleki gelişim programları, hizmet içi eğitim faaliyetleri ve başvuru süreci

Eğitimde ödüllendirme stratejileri ve geri bildirim

 

YÖNTEM/TEKNİK:  Toplantı

 

PAYDAŞLAR: Evciler İmam Hatip Ortaokulu

 

KATILIMCILAR: Evciler İmam Hatip Ortaokulu Ders Öğretmenleri

 

FALİYET YERİ : Zoom canlı bağlantı

 

FALİYETİN YAYINLANDIĞI ADRES (İNTERNET SİTESİ) : evcileriho.meb.k12.tr

      

Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Gelişim Programları, Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri Ve Başvuru Süreci

2020-2021 Eğitim Öğretim yılı hizmet içi eğitim faaliyetleri MEB Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü'nün sayfasından bakılarak incelenmiş ve faaliyetler hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Başvuru yapılmak istenen faaliyet içinse mebbis üzerinden başvuru yapılabileceği ya da okullara gönderilen yazılar doğrultusunda bilgi verilen faaliyetlere uzaktan eğitimle katılabilineceği konuşulmuştur.

 

Eğitimde Ödüllendirme Stratejileri Ve Geri Bildirim

 Uzman Klinik Psikolog Özge Ar Torgay'ın aşağıdaki yazısı incelenmiş ve ödüllendirmenin nasıl olması gerektiği hakkında öğretmenler de fikirlerini paylaştılar.

 

ÇOCUK EĞİTİMİNDE ÖDÜL, CEZA ve DİSİPLİN YÖNTEMLERİ

Disiplin kişiye belli alışkanlıklar kazandırma, kişiyi kendisi ve çevresi ile uyum içinde yaşamaya hazır hale getirmedir. Kişiye istenilen davranış ve alışkanlıkları öğretmek, iç denetim olarak da nitelenebilen ahlak gelişimini sağlamaktır. Ev ortamında disiplin, ailenin değer, düşünce ve davranışlarına uygun davranışları içeren bir önlem sistemidir.

Çocuk eğitiminin amacı; çocuğa ceza verip onu pasifleştirmek değil; çocuğa uyumlu, sorumlu ve saygılı davranışları öğretip, çocuğun hem kendi haklarını hem de başkalarının haklarını gözetip, vicdanlı olmasını sağlamaktır.

     Disiplin uygulanırken şunlara dikkat edilmesi faydalı olacaktır:

1.    Kızgınlık esnasında kesinlikle disiplin uygulanmamalıdır.

2.    Disiplin uygun bir zamanda kullanılmalıdır.

3.    Çocuklara tercih hakkı verilmelidir. Verilen bu hak çocukların kendine güven ve kontrol hissini artırır.

4.    Disiplin öğretici olmak için kullanılmalıdır.

5.    Disiplinin amacı birilerinin haklı birilerinin haksız olduğunu ispat etmek olmamalıdır. Bu tür yaklaşım güç çatışmasını ve çocuğun utangaçlığını arttırmaktadır.

Disiplin yöntemlerinden en iyi olanı iç kontrollü disiplin yani özdenetimdir. Bu, çocuğun bazı kuralları benimsemesi ve dış uyaranlara gerek kalmadan bunlara kendi kendine uyması, yani kendini yönetme yeteneğini kazanmasıdır. Bunlara örnek olarak çocuğun, aileden uyarı almadan gidip dişini fırçalaması, ödevini zamanında yapması, gece belirli bir saate yatması, odasını toplaması verilebilir.

     Öz denetimi sağlamak için;

1.    Çocuk kural ve beklentilerin katı ve değişmez olduğunu bilmelidir. Var olan kurallar çocuğun yaşına, kişiliğine ve özelliğine göre esneklik gösterebilmelidir.

2.    Çocuğa koyulan kuralların nedenleri izah edilmelidir.

3.    Çocuktan beklenilen davranış açık bir şekilde dile getirilmelidir.

4.    Çocuklar kuralların uygulanması aşamasında aktif rol almalıdır. Ayrıca konuyla ilgili sorumlulukları üstlenmelidir.

5.    Çocuktan beklenilen davranış gerçekleştiği zaman, çocuğun bu çabası takdir edilerek pekiştirilmelidir.

6.    Disiplin, tutarlılık ve esneklik gibi temel ilkeleri içermelidir. Bir yandan çocuğa kuralların tutarlı bir şekilde verilmesi gerekir. Öte yandan katı bir şekilde uygulanan kararlar hoşnutsuzluğun oluşumuna neden olabilir.

ÖDÜL ve CEZA

Çocuklara kural koymada en sık dile getirilen yöntem ödül-ceza sistemidir. Ödül ile istenen davranışın pekiştirilmesi, ceza ile de uygun olmayan davranışların önlenmesi amaçlanır.

Ödül çocuğun yaşına, gelişim düzeyine ve bireysel özelliklerine uygun olmalıdır. Maddi ödüller çok tercih edilmemelidir. 0-6 yaş döneminde verilecek ödüller şunlar gibi olabilir: parka götürmek, masal anlatmak, oyun oynamak, sarılmak, kukla oyunu oynamak, beraber şarkı söylemek, hayvanat bahçesine gitmek, oyun hamurları/kitap satın almak, birlikte film/tiyatro izlemek). Yerinde, zamanında ve dozunda kullanılmayan ödül araç yerine amaca dönüşecektir. Bu da çocuğu hile ve çıkarcılığa itebilmektedir.

Ceza ancak uygun bir biçimde kullanıldığında etkili olabilmektedir. Çocuklar çok fazla eleştiri ve cezaya alışırlarsa, başaracaklarından emin olmadıkları durumlarda kolayca pes ederler. Bu sebeple, ceza yerine ödül ağırlıklı bir davranış geliştirme sistemi tercih edilmelidir. Öte yandan dürtü kontrol problemleri olan çocuklarda, yalnızca ödül içeren sistemler de yeterli olmamaktadır. İki tür cezadan söz edilebilir: İlki istenmeyen davranışı ortadan kaldırmak için hoş olmayan bir uyarıcının devreye sokulmasıdır. İkicisi ise istenmeyen davranışın ardından önemli bir uyarıcının ya da sevilen bir etkinliğin devreden çıkartılmasıdır.

Ceza Konusunda Öneriler

·         Anne babaların, ceza verdiklerinde kendi tepkilerini gözlemlemeleri faydalı olacaktır. Eğer çok sert ve aşırı öfkeli davranılıyorsa, çocuğun davranışı kötüleşebilir. Kontrollü ve net davranmaya çalışılmalıdır. Ödül sistemiyle ilgili her şey yerli yerinde yapılıncaya kadar ceza çok nadir kullanılmalıdır. Yani verilen ödüllerin miktarı, ceza miktarının en az 4 katı olmalıdır. 

·         Ceza verirken kesin ve net olunmalıdır. Dolambaçlı konuşulmamalı, söylenilenler bir sonuca bağlanmalıdır.

·         Sözlü olarak ve göstererek çocuktan istenen "düzeltme" etkili bir ceza biçimi olabilir. Düzeltmesini isterken çocuğun ne yapması gerektiği söylenmelidir, ne yapmaması gerektiği değil. Hedef, yanlış davranışından sonra çocuğa en kısa zamanda cevap vermektir.

·         Ödüllerin geri alınması (response cost): Çocuk düzgün çalışması sonucunda kazandığı puanları, kardeşine vurarak veya ödevinin başından ayrılarak kaybedebilir. Burada da 4:1 ödül/ceza oranına dikkat edilmelidir.

·         Kısıtlama (time-out): (Çocuğu uyaran bulunmayan bir yerde, örneğin duvara dönük şekilde, 5 dakika oturtmak) Genellikle etkili bir davranış kontrolü yöntemidir. Ama ödev yapmayla ilgili güçlüklerde tavsiye edilen bir strateji değildir. Çünkü çocuğu zaten yapmak istemediği ödevden alıkoyduğu için ödül yerine geçer.